Jednorazowe opakowania papierowe a opakowania wielokrotnego użytku i ich wpływ na środowisko
Zgodnie z najczęściej spotykaną definicją Life Cycle Assessment (LCA) – Ocena Cyklu Życia to proces, którego celem jest ocena efektów, jaki dany wyrób wywiera na środowisko czas całego życia, poprzez wzrost efektywnego zużycia zasobów i zmniejszenie obciążeń środowiska. Ocena wpływu na środowisko może być prowadzona zarówno dla wyrobu, jak i dla jego funkcji. LCA jest traktowana jako „analiza od kołyski do grobu”, a jej podstawowymi elementami są: zidentyfikowanie i ocena ilościowa obciążeń wprowadzanych do środowiska, (tj. zużytych materiałów i energii oraz emisji i odpadów wprowadzanych do środowiska), ocena potencjalnych wpływów tych obciążeń oraz oszacowanie dostępnych opcji w celu zmniejszenia obciążeń. Badania LCA mogą być przydatne przy projektowaniu procesów lub produktów, analizach porównawczych, ustanawianiu norm, planowaniu strategii rozwoju czy kształtowaniu polityki produktowej.
Wykorzystując tą metodę badawczą, jakiś czas temu, przeprowadzono badania porównawcze dla papierowych naczyń jednorazowego użytku oraz równoważnych im naczyń wielokrotnego użytku z tworzyw sztucznych, ceramiki, szkła i metalu stosowanych w restauracjach szybkiej obsługi. Badania przeprowadzono zgodnie z normami ISO 14040 i 14044. Badania dowodzą, że stosowanie produktów jednorazowego użytku przynosi znaczące korzyści dla środowiska w porównaniu z wyrobami przeznaczonymi do ponownego użycia. Szczególnie odczuwalne jest to w obszarze ograniczania emisji dwutlenku węgla oraz zużycia wody.
Oba rodzaje produktów (jednorazowego i wielokrotnego użytku) porównano ze sobą biorąc pod uwagę zmianę klimatu, zużycie wody, wyczerpanie paliw kopalnych, powstawanie drobnych zanieczyszczeń/pyłu, zakwaszenie gleby, zubożenie warstwy ozonowej, wyczerpanie metali, promieniowanie jonizujące oraz eutrofizację wody. W toku badań wykazano, że produkty wielokrotnego użytku na bazie polipropylenu generują ponad 2,5 raza więcej emisji CO2 i zużywają 3,6 raza więcej wody niż papierowe produkty jednorazowego użytku. Uzasadnieniem tej sytuacji jest fakt, że zastawa stołowa wielokrotnego użytku wymaga nakładu znacznych ilości energii oraz wody do procesów mycia, odkażania i suszenia.
Jeśli weźmiemy pod uwagę różne materiały i różne łańcuchy wartości, to zrównoważony rozwój wymaga kompleksowego i otwartego podejścia. Politycy i liderzy branży muszą podejmować decyzje w oparciu o spostrzeżenia naukowe, a nie na podstawie przekonań i założeń. Na początku może się to wydawać sprzeczne z intuicją, ale badanie wspomniane powyżej wyraźnie pokazuje, że niektóre zrównoważone produkty jednorazowego użytku wykonane z papieru są rzeczywiście lepsze dla środowiska niż plastikowe wielokrotnego użytku. Branża ma nadzieję, że to badanie pomoże Komisji Europejskiej przygotować w oparciu o fakty odpowiednie kryteria polityczne w ramach prowadzonych prac legislacyjnych w zakresie projektu rozporządzenia w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych PPWR.
Unia Europejska powinna pomagać w tworzeniu nowych rynków dla bioproduktów, takich jak opakowania z papieru i tektury oraz zapewnić, że są ciągłe dostawy surowców pozyskiwanych w sposób zrównoważony, takich jak wysokiej jakości papier do recyklingu i świeże włókna do wprowadzenia na rynek produktów papierowych nadających się do recyklingu. Więcej na ten temat można znaleźć w Manifeście branżowym Cepi 2030, który uwzględnia nowe cele przyjęte w ramach Zielonego Ładu UE (treść Manifestu 2030 dostępna na stornach CEPI).
Opakowania produkowane na bazie włókien już teraz są najczęściej zbieranym i poddawanym recyklingowi materiałem opakowaniowym w Europie. Przemysł chce się jednak jeszcze lepiej rozwijać i pracuje nad zwiększeniem współczynnika recyklingu opakowań z włókien do poziomu 90% do 2030 r. (w ramach sojuszu 4-evergreen).